Wednesday, March 28, 2012

Lei Eleitoral Artigu 40 Hamosu Diskriminasaun

Image: etan.org

Jornal Timor Post
Kuarta, 21 Marsu 2012


“Timor Oan Barak Mak Lakon Direitu Vota Iha Festa Demokrasia”

Eleisaun tinan ne’e hamosu tristeza ba povu kbi’it laek sira, aliende lako diretu vota tamba lei eleisaun prezidensial artigu 40 ne’ebe hamosu diskriminasaun ba povu ki’ik sira.

Lei elsiaun artigu 40 hateten, “O eleitor deve votar no suco indicado como sua unidade geografica de recenseamento, conforme conste no cartao de eleitoral” (eleitor tenki fila ba ida-idak nian unidade jeografia tuir kartaun eleitoral hodi vota-red).


Saida mak akontese husi implementasaun artigu 40, Sekretariu Tekniku Administrasaun Eleitoral (STAE) halo diskriminasaun ba eleitor sira no foti desizaun iha implementasaun la-tuir lei ne’ebe vigora.


Izemplu membru Falintil, membru PNTL, no servisu nain STAE no CNE livre vota iha fatin ne’ebe de’it, mais laiha lei eleitoral artigu ruma mak fo dalan.


Entertantu, servisu nain seluk ne’ebe halo kna’ar estadu nian hanesan, pesoal saude iha Hospital Nasional no referral laiha diretu ne’ebe hanesan ho membru PNTL, F-FDTL, Staf SATE no CNE, laos ne’e deit, ema ne’ebe hein pasiente lakon mos direitu hodi partisipa iha festa demokrasia.


Ba kestaun ne’e, Deputadu husi bankada FRETILIN mos reforsa no halo kritika atu oinsa Parlamentu Nasional bele altera lei artigu 40, nune’e bele mosu partisipasaun masimu husi eleitor sira.


“Lei ne’e presiza hadia, mesmu antes ne’e STAE fo ona oportunidade ba eleitor sira atu aktualiza, maibe ema ida-idak okupadu ho servisu, entaun balun lakonsege aktualiza kartaun eleitoral,” deputadu Estanislau Aleixo da silva haktuir, bainhira sai hanesan fiskais ba kandidatu Prezidenti Francisco Guterres “Lú-Olo”, momentu halo observasaun iha sentru Votasaun Bidau Santana, Sabadu (17/03).


Iha sikun seluk, Prezidenti da Republika, Jóse Ramos Horta mos kritika, mesmu nune’e, in-direitamente Jóse Manuel Ramos Horta ne’ebe promulga lei ne’e, halo mos failhansu tamba la hare ou estuda didiak ninia impaktu ba futuru molok promulga.


Tuir observasaun Jornalista iha Parlamentu Nasional Terca-feira (20/03), nota katak, kritika ba lei ne’e la’os deit mai husi bankada FRETINLIN no Prezidenti Horta, maibe kritika ba lei ne’e mai mos husi Bankada AMP hato’o sira nia lamentasaun.


Nune’e, tuir deputadu Mario Viegas carrascala’o hudi Bankada AMP nia hare, lei eleisaun ne’e talves la dun diak, ita hare ema rihun atus rua resin mak la vota. 

No comments: